Terschelling

Het eiland Terschelling (Schylge) is het derde bewoonde Nederlandse Waddeneiland vanuit het zuiden gerekend. Met meer dan dertig kilometer strand, de jachthaven, de haven met de bruine vloot (oude zeilende charterschepen) campings, hotels en de vele terrasjes in de gezellige dorpjes is het een favoriete vakantiebestemming.

Er zijn diverse fietsenverhuurbedrijven op het eiland want de fiets is het meest geschikt om alles mee te verkennen, er is dan ook meer dan zeventig kilometer aan fietspaden. In juni vindt ieder jaar het wereldwijd bekende Oerolfestival plaats, dat tienduizenden belangstellenden trekt.

Het meest markante bouwwerk is de vuurtoren de Brandaris uit 1594, de oudste vuurtoren van Nederland, 54 meter hoog en nog altijd bemand door de Kustwacht die het scheepvaartverkeer regelt. Helaas is de toren niet te bezichtigen.

Wel kan men de indrukwekkende bunkers bezoeken die in de tweede wereldoorlog door de Duitsers zijn gebouwd, met onvrijwillige medewerking van de bewoners. Meer dan 500 bunkers maakten deel uit van de Atlantikwall en hadden als doel een invasie van de geallieerden te voorkomen. Een bezoek aan het bunkermuseum, op de plek van de Tigerstelling van de Duitsers aan de Hoofdweg net buiten West, is de moeite waard. Het is te voet te bereiken, en anders per bus (halte Dellewal) of fiets. Men kan vrij over het terrein lopen, maar als men ook in de bunkers wil, kan dat alleen met een gids. Als men op tijd reserveert, kan men een rondleiding krijgen. Het loont altijd de moeite om te kijken of er plaats is. De website van het VVV heeft alle info.

Terschelling is in de Middeleeuwen ontstaan toen een eiland Wexalia samenging met een meer westelijk gelegen zandplaat De Schelling geheten. Ook tegenwoordig komt er aan de westkant zand bij en slaat het er aan de oostkant ( de Bosplaat) af.

Baai Dellewal is de enige natuurlijke baai van Nederland, vanaf de Hoofdweg heeft met hier ene prachtig uitzicht over.

Op Terschelling wordt voornamelijk Nederlands gesproken. Daarnaast zijn er nog drie dialecten die men sporadisch nog kunt horen, te weten het Westers, ook wel Schylgers genoemd, het Meslânzers dat mens spreekt in Midsland, Hee, Horp, Kaard, Kinnum, Baaiduinen, Striep, Landerum en Formerum, en verder Oostwaarts het Aasters , ook in Formerum, verder in Lies, Hoorn en Oosterend. Het Fries is niet een gebruikelijke spreektaal op Terschelling ook al behoort het eiland tegenwoordig, sinds 1942, tot de provincie Friesland. Daarvoor behoorde het een tijdlang toe aan Noord Holland.

Terschelling heeft een rijke traditie aan volksdansen, klederdracht en liederen. In museum Het Behouden Huys op West is daar van alles over te vinden.

Willem Barentsz is een beroemde Terschellinger die in Formerum zou zijn geboren. Over zijn reis naar Nova Zembla is ook van alles te vinden in Het Behouden Huys.

Op 19 augustus 1666 werd West Terschelling grotendeels verwoest door de Engelse vloot tijdens de Tweede Engels-Nederlandse oorlog. Ook is Terschelling bekend van het goudschip de Lutine dat in 1799 voor de kust verging. Het goud is voor een deel gevonden, maar er moet nog veel in de zandbodem begraven liggen.

Al met al is Terschelling een interessante en sfeervolle bestemming.

O, Schylge myn lântse, wat hab ik dy jeaf Al wa dy net priizet, dy fynt my toch deaf